รัฐสวัสดิการ

ษัษฐรัมย์ ธรรมบุษดี : มายาคติและการโจมตีแนวคิดรัฐสวัสดิการ 7 ความเข้าใจผิดที่นักเศรษฐศาสตร์เสรีนิยมใหม่ใช้โจมตีรัฐสวัสดิการถ้วนหน้า และสนับสนุนแนวคิดสังคมสงเคราะห์หรือระบบเครดิตคนจน (ตอนที่ 2) กล่าวถึงความเข้าใจผิด 7 ประการ ที่นักเศรษฐศาสตร์แนวเสรีนิยมใหม่ใช้โจมตีแนวคิดรัฐสวัสดิการถ้วนหน้า โดยในบทความตอนที่ 1 กล่าวไว้ 3 ข้อ ได้แก่  1. ไม่มีทรัพยากรพอสำหรับทุกคน 2.ถ้าทรัพยากรมีจำกัดต้องให้คนจนก่อนถึงจะเพียงพอ 3.รัฐช้าต้องช่วยกันเอง กลไกตลาดทำงานได้ดีกว่า รัฐสวัสดิการทำลายเสรีภาพ ในบทความตอนที่ 2 นี้ จะกล่าวถึง ข้อ 4-7 ได้แก่ 4.สวัสดิการถ้วนหน้าไม่ทำให้ความเหลื่อมล้ำหายไป 5.การจัดสวัสดิการทำให้คนขี้เกียจนอนรอสวัสดิการ 6.การใช้เงินไม่ตรงตามวัตถุประสงค์ ถ้าให้แบบไม่มีเงื่อนไข และ 7.ประเทศไทยมีข้อมูลไม่พร้อมสำหรับการทำรัฐสวัสดิการ ซึ่งล้วนเป็นคำพูดที่บั่นทอนการต่อสู้เพื่อรัฐสวัสดิการถ้วนหน้า และสะท้อนความล้าหลังของกลุ่มปฏิกริยาต่อความก้าวหน้าของสังคมทั้งสิ้น 4. สวัสดิการถ้วนหน้าไม่ทำให้ความเหลื่อมล้ำหายไป นักเศรษฐศาสตร์แนวเสรีนิยมใหม่มักโจมตีรัฐสวัสดิการ ด้วยการพิจารณาตามหลักการแบ่งเค้กเชิงปริมาณแบบง่ายๆ ว่า ถ้าคนรวยคนจน ชนชั้นกลาง ซึ่งมีมูลค่าทรัพย์สิน รายได้ และโอกาสไม่เท่ากัน เมื่อได้รับสวัสดิการถ้วนหน้าเท่ากัน สมมติว่า 100 หน่วย ความเหลื่อมล้ำก็ไม่จางหายไป […]

มายาคติและการโจมตีแนวคิดรัฐสวัสดิการ 7 ความเข้าใจผิดที่นักเศรษฐศาสตร์เสรีนิยมใหม่ใช้โจมตีรัฐสวัสดิการถ้วนหน้า และสนับสนุนแนวคิดสังคมสงเคราะห์หรือระบบเครดิตคนจน (ตอนที่ 1) ษัษฐรัมย์ ธรรมบุษดี มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ​การนำเสนอรัฐสวัสดิการถ้วนหน้าในสังคมไทย มีความเข้มข้นมากขึ้นในช่วงห้าปีที่ผ่านมา แนวคิดนี้ไม่ใช่แนวคิดใหม่ในสังคมไทย มีการนำเสนอแนวคิดนี้มาอย่างยาวนาน และแทบทุกครั้งจะมีกลุ่มอนุรักษ์นิยมทั้งทางเศรษฐกิจและการเมืองขัดขวางคัดค้านอยู่ตลอดเวลา ซึ่งทำให้ประเทศไทยเสียโอกาสอย่างยิ่งในการพัฒนารัฐสวัสดิการถ้วนหน้า และหมดเวลาไปกับระบบสังคมสงเคราะห์ที่แบ่งผู้คนเป็นชนชั้น แนวคิดของกลุ่มอนุรักษ์นิยมดังกล่าว สะท้อนถึงการมองว่าประชาชนไม่พึงได้รับสวัสดิการในฐานะสิทธิ แต่ต้องพิสูจน์ความจนภายใต้ระบบบุญคุณ และความน่าสงสารผ่านระบบอุปถัมภ์ ในวันนี้แม้เทคโนโลยีจะก้าวหน้า และประเทศมีความมั่งคั่งขึ้นมาก การตีความเดือดร้อนอันมหาศาลของประชาชนยังคงมีอยู่อย่างมากมาย หากวิธีคิดของเหล่าชนชั้นนำไม่ว่าจะเป็นนักการเมือง ข้าราชการ นักวิชาการที่ยังคัดค้านรัฐสวัสดิการถ้วนหน้าก็ยังคงเสียงดัง จึงขอสรุปประเด็นปฏิกิริยาของการสร้างรัฐสวัสดิการถ้วนหน้า 7 ประการ ดังนี้ 1. ไม่มีทรัพยากรพอสำหรับทุกคน ​ทรัพยากรและความมั่งคั่งทั้งหมดในประเทศนี้ มาจากการทำงานของคนส่วนใหญ่ ไม่ว่าจะเป็นผู้ใช้แรงงาน เกษตรกร โปรแกรมเมอร์ นักออกแบบ ฯลฯ ล้วนสร้างความมั่งคั่งแก่สังคม แต่ระบบกรรมสิทธิ์ทำให้กลุ่มนายทุนสามารถครอบครองทรัพย์สินและทรัพยากรมากล้น จนใช้ไปได้หลายชาติก็ไม่หมด พวกเขาไม่ได้รวยจากการฉลาด ขยัน เก่ง แต่รวยด้วยการส่งต่อและครอบงำทางสังคมจากรุ่นสู่รุ่น ประเทศไทยมีงบประมาณรายจ่ายประจำปี 2563 จำนวน 3.2 ล้านล้านบาท งบประมาณในการใช้ทำรัฐสวัสดิการเพียง 1.3 ล้านล้านบาท ซึ่งปัจจุบันใช้อยู่เพียง […]

ความรุนแรง ความเหลื่อมล้ำ และรัฐสวัสดิการถ้วนหน้า หลังรัฐประหาร พ.ศ.2557 วันที่ 22 พฤษภาคม พ.ศ.2563 ในวาระครบรอบ 6 ปีที่คณะรักษาความสงบแห่งชาติได้ใช้ข้ออ้างเรื่องเหตุจลาจลในการรัฐประหารซึ่งต่อมาในวันที่ 24 พฤษภาคม พ.ศ.2557 จึงได้มีพระราชโองการประกาศแต่งตั้งหัวหน้าคณะรักษาความสงบแห่งชาติความว่า “เพื่อให้เกิดความสงบเรียบร้อยแก่ประเทศชาติและความสมานฉันท์ของประชาชน จึงมี พระบรมราชโองการโปรดเกล้า ฯ แต่งตั้ง พลเอก ประยุทธ์ จันทร์โอชา เป็นหัวหน้าคณะรักษา ความสงบแห่งชาติ บริหารราชการแผ่นดิน ตั้งแต่บัดนี้เป็นต้นไป” บทความชิ้นนี้จึงตั้งใจนำทุกท่านย้อนเวลาสำรวจความถดถอยและความก้าวหน้าของรัฐสวัสดิการหลังรัฐประหาร พ.ศ.2557 โดยเล่าผ่านความรุนแรงและเหลื่อมล้ำในมิติต่างๆตามแนวคิด “ความเหลื่อมล้ำแนวราบ ต้นกำเนิดของความรุนแรง” ของฟรานเซส สจ๊วต เพื่อชวนให้ผู้สนใจแนวคิดรัฐสวัสดิการได้เห็นความเชื่อมโยงระหว่างเสรีภาพทางการเมืองกับการยกระดับสวัสดิการสังคม ตอนที่ 1 : “ความขัดแย้งและความรุนแรง” ในนามของ“ความสงบเรียบร้อยและความสมานฉันท์” “ความสงบเรียบร้อยของประเทศชาติ”            ชื่อภาษาอังกฤษของคณะรักษาความสงบแห่งชาตินั้นคือ National Council for Peace and Order (NCPO) ดังนั้นความสงบเรียบร้อยของคสช.จึงเป็นความพยายามผูกโยงให้ “ความสงบ/สันติภาพ”(Peace) ไปกันได้กับ “ความเรียบร้อย”(Orderly) […]

เค้าโครงการเศรษฐกิจ หลวงประดิษฐ์มนูธรรม (ปรีดี พนมยงค์) เค้าโครงการเศรษฐกิจ คำชี้แจง ข้อที่ควรระลึกในการอ่านคำชี้แจงนี้ การแบ่งการเศรษฐกิจออกเป็นสหกรณ์ ​การคิดที่จะบำรุงความสุขสมบูรณ์ของราษฎร์นี้ ข้าพเจ้าได้เพ่งเล็งถึงสภาพอันแท้จริง ตลอดจนนิสสัยใจคอของราษฎรส่วนมากว่า การที่จะส่งเสริมให้ราษฎรได้มีความสุขสมบูรณ์นั้น ก็มีอยู่ทางเดียว ซึ่งรัฐบาลจะต้องเป็นผู้จัดการเศรษฐกิจเสียเอง โดยแบ่งการเศรษฐกิจนั้นออกเป็นสหกรณ์ต่าง ๆ ​ความคิดที่ข้าพเจ้าได้มีอยู่เช่นนี้ ไม่ใช่เป็นด้วยข้าพเจ้าได้มีอุปาทานผูกมั่นอยู่ในลัทธิใดๆ ข้าพเจ้าได้หยิบเอาส่วนที่ดีของลัทธิต่าง ๆ ที่เห็นว่าเหมาะสมแก่ประเทศสยามแล้ว จึงได้ปรับปรุงยกขึ้นเป็นเค้าโครงการ เหตุแห่งความลำเอียง ​แต่มีข้อควรระลึกว่า การจัดบำรุงความสุขสมบูรณ์ของราษฎรในทางเศรษฐกิจนั้น ย่อมมีลัทธิอยู่มากมายหลายอย่าง แต่ผู้ที่นิยมนับถือในลัทธิต่าง ๆ ยังมิอาจที่จะทำความตกลงกันได้ ทั้งนี้ศาสตราจารย์เดสชองป์ส์แห่งมหาวิทยาลัยกรุงปารีสได้กล่าวไว้ว่ามี อยู่ ๓ ประการ ไม่รู้โดยไม่ตั้งใจ ​๑. เพราะบุคคลทุกคนยังไม่รู้ลัทธิต่าง ๆ การไม่รู้นี้เป็นโดยไม่ตั้งใจ เช่นผู้ที่ไม่ได้ศึกษาหรืออ่านตำราที่แท้จริงของลัทธิต่าง ๆ บุคคลผู้นั้นก็มิอาจที่จะทำความตกลงอย่างไรได้ ไม่รู้โดยตั้งใจ ​๒. เพราะตั้งใจจะไม่รู้ เช่น บุคคลที่ได้ยินได้ฟังคำโพนทนาตลาดว่า ลัทธิหนึ่งนิยมให้ฆ่าฟันกัน ริบทรัพย์ของผู้มั่งมีเอามาแบ่งให้แก่คนจนเท่า ๆ กัน เอาผู้หญิงเป็นของกลางแล้วก็หลงเชื่อตามคำตลาดและมีอุปาทานยึดมั่นในคำชั่ว ร้ายและไม่ค้นคว้าและสืบต่อไปให้ทราบความว่า ลัทธินั้นได้ยุยงให้คนฆ่าฟันกันจริงหรือ ริบทรัพย์เอามาแบ่งให้เท่า ๆ […]

แถลงการณ์เครือข่ายสลัม 4 ภาค “คนไม่มีกินกำลังจะอดตาย” แก้วิกฤติโควิดด้วยสวัสดิการถ้วนหน้า วันที่ 17 เมษายน 2563 มูลนิธิพัฒนาที่อยู่อาศัย จากวิกฤตการณ์การแพร่ระบาดของเชื้อไวรัส COVID-19 ผนวกรวมกับวิกฤตการณ์ความเหลื่อมล้ำทางสังคมในช่วงก่อนหน้า คนไทยอยู่ใต้เส้นความยากจน (2,710 บ.) 6.7 ล้านคน เพิ่มขึ้น 1.4 ล้านคน หนี้สินครัวเรือน 13.23 ล้านล้านบาท คิดเป็น 79.1% ของจีดีพี เมื่อเกิดวิกฤตการณ์โควิด 19 จึงเป็นสถานการณ์วิกฤติซ้อนวิกฤติอันเผยให้เห็นถึงปัญหาความเหลื่อมล้ำอย่างชัดเจน ในขณะที่คนระดับบนสามารถกักตัวรักษาระยะทางสังคมได้อย่างไม่เป็นทุกข์ร้อน แต่คนชั้นล่างซึ่งเป็นคนหาเช้ากินค่ำ แรงงานนอกระบบ 21.21 ล้านคน พนักงานบริการในร้านค้าและตลาด 7.75 ล้านคน แรงงานภาคเกษตร 10.58 ล้านคน แรงงานในระบบประกันสังคม 16.45 ล้านคน ล้วนได้รับผลกระทบเป็นกลุ่มคนกลุ่มแรกที่สูญเสียช่องทางหารายได้ ขาดรายได้จากการหยุดงาน การถูกเลิกจ้าง จากข้อมูลการสำรวจ “คนจนเมืองในภาวะวิกฤตโควิด-19” คนจนในเขตเมืองมีรายได้ลดลงโดยเฉลี่ย 70.84% โดยในจำนวนนี้มีรายได้ลดลงเกือบทั้งหมด 60.24% มีรายได้ลดลงราวครึ่งหนึ่ง 31.21% […]

สมาคมคนพิการยื่นคลัง-เสนอเยียวยาถ้วนหน้า ไม่เลือกปฏิบัติคนพิการ (24 เมษายน 2563) สมาคมสภาคนพิการทุกประเภทแห่งประเทศไทย สมาคมคนพิการระดับชาติ 6 องค์การ ได้แก่ สมาคมคนพิการแห่งประเทศไทย สมาคมคนตาบอดแห่งประเทศไทย สมาคมคนหูหนวกแห่งประเทศไทย สมาคมผู้ปกครองบุคคลออทิซึม (ไทย) สมาคมผู้ปกครองคนพิการทางสติปัญญาแห่งประเทศไทย และสมาคมเพื่อผู้บกพร่องทางจิตแห่งประเทศไทย ร่วมกับภาคีเครือข่ายคนพิการ ขอเรียกร้องให้รัฐบาลดำเนินการ 4 ประการ ดังนี้ 1. ขอให้รัฐบาลปรับปรุงมาตรการดูแลและเยียวยาฯ ระยะที่ 2 โดยเฉพาะมาตรการชดเชยรายได้รายละ 5,000 บาท ที่ควรปรับเปลี่ยนวิธีการที่มุ่งเน้นการคัดครองคนที่ไม่ควรได้รับความช่วยเหลืออออก เป็นการใช้วิธีการที่จะทำให้ประชาชนทุกคนทุกกลุ่มได้เข้าถึงมาตรการช่วยเหลือให้ได้มากที่สุด พร้อมมีแนวทางในการจัดการกับกลุ่มคนที่ไม่ควรได้รับมาตรการช่วยเหลือดังกล่าวคู่กันไป รวมถึงต้องสร้างหลักประกันให้คนพิการสามารถเข้าถึงมาตรการดังกล่าวได้โดยสะดวกเช่นเดียวกับประชาชนทั่วไป ไม่ถูกเลือกปฏิบัติ และยึดหลักการการผนวกรวมคนพิการในการช่วยเหลือเยียวยากระแสหลัก (Disability Inclusive) และไม่ทิ้งใครไว้ข้างหลัง (Leave no one behind) โดยการจ่ายเงินชดเชยรายได้ให้แก่คนพิการทุกคนรายละ 5,000 บาทต่อเนื่อง 3 เดือน (คนพิการ 2 ล้านคน งบประมาณ 30,000 ล้านบาท) 2. ขอให้รัฐบาลสร้างหลักว่ามาตรการดูแลและเยียวยาฯ […]

แถลงการณ์สหภาพนักเรียน นิสิต นักศึกษาแห่งประเทศไทย “รัฐบาลต้องช่วยเหลือประชาชนทุกคนอย่างเท่าเทียม ทั่วถึง และรวดเร็ว” เนื่องด้วยรัฐบาลได้มีมาตรการแจกเงินช่วยเหลือให้แก่ประชาชนที่ได้รับผลกระทบจากวิกฤติโรคระบาดโควิด 19 เป็นจำนวนคนละ 5,000 บาทในโครงการเราไม่ทิ้งกัน โดยเป็นการแจกเงินให้แก่ผู้ท่ลงทะเบียนและผ่านการคัดกรองว่ามีคุณสมบัติตามเกณฑ์ที่รัฐบาลกำหนด ทว่า การดำเนินมาตรการดังกล่าวกลับเต็มไปด้วยข้อผิดพลาดจนเป็นที่ประจักษ์ต่อสายตาประชาชน อาทิ มีผู้เดือดร้อนจำนวนมากไม่เข้าเกณฑ์ได้รับเงินเยียวยา และกระทั่งผู้ที่เข้าเกณฑ์ได้รับเงินเยียวยาแล้วก็ยังได้รับเงินล่าช้า นอกจากนี้ ยังมีประชาชนอีกหลายกลุ่มอาชีพถูกกีดกันมิให้ได้รับมาตรการช่วยเหลือดังกล่าว เช่น นักเรียนนักศึกษา เกษตรกร แรงงานนอกระบบ และผู้ประกอบการ เป็นต้น ข้อผิดพลาดดังกล่าวไม่เพียงเป็นการซ้ำเติมความทุกข์ยากของพี่น้องประชาชน แต่ยังสะท้อนว่ารัฐบาลไม่มีประสิทธิภาพในการตั้งเกณฑ์ การคัดกรอง และการแจกจ่ายเงินให้แก่ผู้เข้าเกณฑ์อีกด้วย สหภาพนักเรียน นิสิต นักศึกษาแห่งประเทศไทยเห็นว่าข้อผิดพลาดที่เกิดขึ้นเป็นผลจากการเลือกแจกเงินช่วยเหลือให้เฉพาะผู้เข้าเกณฑ์ ทั้งที่ในความเป็นจริง ประชาชนทุกคนต่างได้รับผลกระทบจากวิกฤติการณ์ครั้งนี้ทั้งสิ้น จึงควรมีสิทธิได้รับความช่วยเหลือจากรัฐบาลอย่างเสมอภาค สหภาพจึงขอเรียกร้องให้รัฐบาลเปลี่ยนแนวทางจากมาตรการแจกเงิน 5,000 บาทให้เฉพาะผู้เข้าเกณฑ์ เป็นการแจกเงินช่วยเหลือให้ประชาชนที่มีอายุตั้งแต่ 18 ปีขึ้นไปทุกคนอย่างน้อยคนละ 3,000 บาทต่อเดือน เป็นเวลาอย่างน้อย 3 เดือน ยกเว้นข้าราชการและพนักงานของรัฐที่มีกลไกดูแลอยู่แล้ว เพื่อให้ประชาชนทุกกลุ่มได้รับความช่วยเหลืออย่างเป็นธรรม ทั่วถึง และรวดเร็ว สหภาพหวังเป็นอย่างยิ่งว่ารัฐบาลจะให้ความสำคัญสูงสุดกับกับการบรรเทาและเยียวยาความทุกข์ยากของพี่น้องประชาชน ทั้งนี้ เพื่อให้ประเทศไทยผ่านพ้นวิกฤติการณ์นี้ไปด้วยกัน สหภาพนักเรียน นิสิต […]